Coucoumbre
Trollius europaeus
Ranunculaceae
Àutri noum : Làudio, Lóudio, Pairoulet.
Noms en français : Trolle d'Europe, Boule d'Or.
Descripcioun :Lou coucoumbre (en Ubaio, J.R. Fortoul, op.cit.) o laudìo e paroulet (en Tiniò, J.L. Domenge, op.cit.) es uno meno de gros boutoun d'or que trachis dins li prado de mountagno.
Usanço :Es uno planto empouisounanto qu'a pouscu servi en Russìo coume remèdi (vèire çai-souto). Au nostre es uno di flour, emé li péuno, à èstre acampado pèr li fèsto, la Festo-Diéu en Ubaio e pèr Marìo en Tiniò : Èro culi "en Uiou en li prat d'Araminos, à l'ibac". Se metié de bouquet "à l'autar de la Madono al mes de mai" (J.-L. Domenge in LMT, op.cit. p. 61)
.
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Trollius
Famiho : Ranunculaceae
Ordre : Ranunculales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : >6
Ø (o loungour) flour : 2 à 3,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 700 à 2400 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Prado umido
- Palun
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Trollius europaeus L., 1753
Agufié(-de-Chavin)
Rosa chavinii
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier de de Chavin, Rosier de Chavin.
Descripcioun :L'agoufié-de-de Chavin es uno planto proun chanjadisso, mita Rosa canina, mita Rosa montana qu'es un bastard entre li dos meno. La maje part di fueio soun verdalo, mai pas toujour, li pecou di fru mai o mens glandoulous, parié pèr la coulour de la flour etc. Pèr d'ùni, soun de raproucha de Rosa dumalis, pamens l'agoufié-de-de Chavin a ges de péu e li tijo soun bèn verdo.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Rosa canina X Rosa montana
Liò : Tepiero roucaiouso
- Orle de bos
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa chavinii Rapin ex Reut., 1861